İş kazası ve meslek hastalığı tüm çalışanları ilgilendiren bir konudur. İşi yaparken meydana gelmişse problem yok. Nedensellik bağı cercevesinde bu iş kazası der ve acar davanı alırsın tazminatı.. Peki işveren seni kırılan anahtarı, yaptırmak için göndermiş ve sen yolda kaza geçirmişsin yada nasıl olsa iş yerinden cıktım yeni gelmiş filmi de seyredeyim de öyle gider im deyip sıneöada yangın çıkar ve yaralanır san ne olacak?
İşyerinde yatakhane olarak ayrılan yerde intihar etmiş se geride. Bıraktıkları bir şey yapabilir mi?ya da aldığı ağrı kesici mide kanaması nı tetiklemiş se ve işçi mide kanamasından iş yeri dışında ölmüşse buna meslek hastalığı mı diyeceğiz?
Bunlara çözüm üretmek için önce kanun ne diyor onu bilmek lazım..
5510 sayılı yasanın 13. Maddesi iş kazasını tanımlanmıştır
“-İş kazası;
- a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
- b) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
- c) Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
- d) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
- e) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında,
meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren olaydır. “
5510 sayılı Kanunda sınırlama getirmeksizin, sigortalının iş yerinde bulunduğu sırada meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen veya ruhen özre uğratan olayların iş kazası sayılacağı belirtilmiştir. Kurum tarafından yayımlanan 2011/50 sayılı Genelgede, dışarıdan bir etki veya herhangi bir olayla ilgili olmaksızın işyerinde geçirilen bir kalp krizi veya başka bir hastalık nedeni ile vefat eden sigortalının ölümünün iş kazası olarak kabulüne imkan bulunmadığı hüküm altına alınmıştır. SGK uygulamasında sigortalının iş yerinde bulunduğu sırada dışarıdan bir etki olmaksızın (sigortalının işvereni ile veya diğer sigortalılar ile tartışması sonrası kalp krizi geçirmesi gibi) kalp krizi geçirerek vefat etmesi durumunda bu olay iş kazası olarak sayılmayacaktır.
2-Yürütülmekte olan iş sebebi ile meydana gelmesi :
Sigortalıların; işverenleri tarafından yürütülmekte olan iş nedeni ile, işyerinde veya iş yeri dışında maruz kaldıkları kazalar iş kazası olarak sayılmaktadır. Yapılan bu düzenleme ile sigortalıların iş yerinde veya işyeri dışında işverenin görevlendirmesi nedeniyle ya da işin niteliği nedeniyle karşılaşacakları kaza riskine karşı koruma altına alınmaktadır
3-5510 sayılı Kanunun 13. maddesine göre; sigortalının işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işi yapmaksızın geçen zamanlarda meydana gelen kazaların, iş kazası sayılacağı kabul edilmiştir. Kanunun lafzından da anlaşılacağı üzere; meydana gelen kazanın iş kazası sayılabilmesi kaza olayının işverenin sigortalıya vermiş olduğu görevle ilgili olup olmadığı , görevin yapılması için geçen süre içinde meydana gelip gelmediğinin tespitine bağlıdır.
Kurum tarafından yayımlanan 2011/50 sayılı Genelgede “İşveren tarafından, işyerinde çalışan bir sigortalının işverenin evindeki bir malzemeyi almak üzere görevlendirilmesi halinde işverenin evine sigortalının gidip gelmesi sırasında uğradığı, muhasebe bürosunda çalışan sigortalının işvereni tarafından mükellefin hesaplarını kontrol etmek için görevlendirilmesi halinde sigortalının bu iş için gidip gelmesi sırasında ve mükellefin bulunduğu yerde çalışması sırasında meydana gelen olayların iş kazası sayılması gerekmektedir. Ancak siortlını n talimat dısına cıkarak kaytarması sinemaya diskoya girmesi ve o esnada zarara ugraması iş kazası sayılmaz
4- Emzirme kadın için öngörülmüş bir hakkın kullanılmasıdır.. Bu halde de iş sebebi hareket ettiği kabul edilir.Emziren kadın sigortalının çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda geçirdiği kazalar da iş kazası sayılmaktadır. Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ile 5 inci maddesinin (a) ve (g) bentlerinde sayılan sigortalıların, 4857 sayılı İş Kanununun 74 üncü maddesine istinaden bir yaşına kadar, çocuklarını emzirmeleri için bu Kanunda belirtilen sürelerde sigortalının işveren tarafından ayrılan emzirme odasında veya çocuğun bulunduğu yer ile bu yere gidiş geliş sırasında ve emzirme sürelerinde geçirdiği kazalar iş kazası sayılacaktır. Kadın sigortalının çocuğunu emzirmek için belirlenen zamanda işyerindeki emzirme odasında merdivenden düşmesi sonucu meydana gelen kaza, çocuğun bulunduğu yere gidiş-gelişi esnasında geçirdiği trafik kazaları iş kazası sayılmalıdır
5-Sigortalıların işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş-gelişi sırasında meydana gelen kazalar iş kazası sayılacaktır. Burada önemli olan işverence sağlanan bir taşıtın bulunması ve sigortalıların işin yapıldığı yere getirilip götürülmeleri keyfiyetidir. İşverenin kiraladığı bir minibüs veya işyerine ait servis aracı ile sigortalıların sabah evlerinden işyerine, işin bitiminde de işyerlerinden evlerine getirilip götürülmeleri sırasında meydana gelen trafik kazası, tam olarak durmamış araçtan sigortalının inerken düşerek yaralanması veya araç içinde herhangi bir nedenle meydana gelen olay iş kazası sayılması gerekmektedir. Aradan indikten sonra araçla ilişkisi ve dolayısı ile iş ilişkisi kesilmiş sayılır Karşıdaki iş yerine geçerken bir baska araç çarparsa iş kazası sayılmaz
İş kazası ve meslek hastalığının bildirilmesi yasal zorunluluktur. Bildirimin eksik kaldığı hususlar da ispat külfeti şartları ağırlaşır..
MESLEK HASTALIĞI, 5510 sayılı Kanunun 14. Maddesinde tanımlanmıştır. sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir.
Sigortalının çalıştığı işten dolayı meslek hastalığına tutulduğunun;
a) Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucuları tarafından usûlüne uygun olarak düzenlenen sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi,
b) Kurumca gerekli görüldüğü hallerde, işyerindeki çalışma şartlarını ve buna bağlı tıbbî sonuçlarını ortaya koyan denetim raporları ve gerekli diğer belgelerin incelenmesi,sonucu Kurum Sağlık Kurulu tarafından tespit edilmesi zorunludur
Hangi hallerin meslek hastalığı sayılacağı, iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesinin şekli ve içeriği, verilme usûlü ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikte düzenlenir. Yönetmelikte belirlenmiş hastalıklar dışında herhangi bir hastalığın meslek hastalığı sayılıp sayılmaması hususunda çıkabilecek uyuşmazlıklar, Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca karara bağlanır. Mesela
Maden sektöründe meslek hastalıkları;
A. TOZA BAĞLI HASTALIKLAR; PNÖMOKONYOZLAR
B.GÜRÜLTÜYE BAĞLI HASTALIKLAR; İŞİTME KAYBI
C.TİTEŞİME BAĞLI HASTALIKLAR; BEYAZ PARMAK HASTALIĞI
D. Klimatik koşullara bağlı hastalıklar ;Raynaud Fenomeni
E. Basınç değişikliğine bağlı hastalıklar;FELÇ
F. Radyasyona bağlı hastalıklar;DERİDE ÜLSERASYON VE KANSER
G.. Madenci nistagmusu
H.. Psikolojik sorunlar OLARAK İFADE Edilebilir..
Dönemsel olarak çalışan ufak çaplı yerel maden ocaklarında işçinin önceden kanser tedavisi görmesi mide rahatsızlığı bulunması hallerinde ve dönemsel çalıştığı için dealışışmayan dönemde ölüm olayı gerçekleşmiş se iş veren ve işçi açısından zorlu bir dönem başlamış demektir..
Olayın iş ve meslek hastalığı şartlarından kaynaklandığını ispat etmek meşakkatli ve araştırılmasıgerekli bir iştir. İşçinin hastalık haritası uzun süreli tedavi gerektirir teşhis ve tedavi yöntemlerinin belirlenmesi gerekir.. Maden işçisinin pnömatik olarak ciğere baglı bir hastalık dan ölümü kolaylıkla işverene sorumluluk yükleyecektir ama işçinin kullandığı cinsellliği artırıcı hap sebebi ile kalp ritminin bozulması ile ölümü işvereni sorumluluk dan kurtaracaktır..
3C HUKUK
