Hastane Doğum Kayıtlarına Dayanmayan Yaş Değişikliklerinin Askerlik İşlemlerinde Dikkate Alınmamasının Anayasa’ya Aykırı Olduğuna İlişkin İtirazın Reddi
| Anayasa Mahkemesi 14/3/2019 tarihli toplantısında E.2019/3 numaralı dosyada 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu’nun 81. maddesinin birinci fıkrasında yer alan “…resmi hastane doğum kayıtları esas alınarak…” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğuna yönelik itirazın reddine karar vermiştir. |
İtiraz Konusu Kural
İtiraz konusu kuralda, resmî hastane doğum kayıtları dışında yapılan yaş değişikliklerinin askerlik işlemlerinde dikkate alınmaması öngörülmüştür.
Başvuru Gerekçesi
Askerlik işlemlerinde resmî hastane doğum kaydı dışındaki delillere göre verilen kararlar yönünden mahkeme kararının bağlayıcılığı kuralına istisna getirilmesinin hukuk devleti ve eşitlik ilkelerini ihlal ettiği belirtilerek kuralın Anayasa’ya aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
Mahkemenin Değerlendirmesi
Anayasa’nın 72. maddesindeki yetkiye dayanılarak çıkarılan 1111 sayılı Askerlik Kanunu’nda askerlik hizmeti, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan her erkeğe mecburi kılınmıştır.
Kanun koyucunun askerlik konusunda yasal düzenleme yaparken askerlik hizmetlerinin gerekliliklerini dikkate alması ve askerlik çağı hususunu nesnel esaslara bağlaması doğaldır. Aynı şekilde bu konuda Anayasa çerçevesinde özel hükümler öngörülmesi de kanun koyucunun yetkisi dâhilindedir.
Anayasa’nın 10. maddesinde belirtilen kanun önünde eşitlik ilkesi hukuksal durumları aynı olanlar için söz konusudur. Bu ilkeyle aynı durumda bulunan kimi kişi ve topluluklara ayrı kurallar uygulanarak kanun karşısında eşitliğin ihlali yasaklanmıştır.
Askerlik çağına girdikten sonra yapılan ve resmî hastane kaydına dayanmayan yaş düzeltmelerinin askerlik işlemlerinde dikkate alınmamasını öngören itiraz konusu kural, vatan hizmetine ilişkin düzenin aksaklıklara yol açmadan sürdürülmesi amacına yöneliktir. Kuralda öngörülen ayrım objektif bir ölçüte dayanmaktadır. Dolayısıyla yaş değişikliği sebebi farklı olan kişilerin aynı hukuki konumda oldukları söylenemez.
Anayasa’nın 138. Maddesinde öngörülen mahkeme kararlarının bağlayıcılığı ilkesi, kanun koyucunun Anayasa’ya uygun olması koşuluyla genel düzenleme yapma yetkisini ortadan kaldırmaz.
İtiraz konusu kuralda mahkeme kararının geçersiz kılınmasına yönelik bir düzenleme yoktur. Yargı kararı hukuksal olarak değerini ve geçerliliğini korumakta, kanun koyucu tarafından yalnızca askerlik çağına girdiği tarihten sonra yapılan yaş değişikliklerinin askerlik işlemlerine etkileri bakımından özel bir düzenleme öngörülmektedir. Askerlik çağına gelmeden önce resmî hastane doğum kaydı dışındaki delillere dayanılarak yapılan yaş değişiklikleri de dâhil olmak üzere tüm yaş değişikliği kararlarının askerlik işlemlerinde dikkate alınması da bu hususu teyit etmektedir.
Açıklanan gerekçelerle söz konusu kural Anayasa’ya aykırı bulunmayarak itirazın reddine karar verilmiştir.
