Bundan tam 93 yıl önce, 1924 yılında, çıkartılan ve haftada bir gün tatil yapılmasını zorunlu kılan Hafta Tatili Hakkındaki kanun artık kalktı. Gerekçe olarak ise, özellikle sanayi işletmelerinin her yıl hafta tatili günlerinde çalışabilmek için belediyelerden hafta sonu çalışma ruhsatı almalarının işletme sahiplerine ek yük getirmesi olduğu söylendi.
KALDIRILAN KANUN’A GÖRE İŞÇİNİN 6 GÜNDEN FAZLA ÇALIŞMASI YASAKTI
Yeni düzenleme ile işyerleri açısından artık hafta sonu çalışma kolaylaşmış olacak. Ancak, yürürlükten kalkan yasa, aynı zamanda işçilerin haftada 6 günden fazla çalışmasını da yasaklıyordu.
İŞTE 2 OCAK 1924’TE KABUL EDİLEN O KANUN MADDELERİ:
Madde 1 – On bin veya on binden fazla nüfusu havi şehirlerde alelumum fabrika, imalathane, tezgah, dükkan, mağaza, yazıhane, ticarethane, sınai ve ticari bilumum müessesat ve tevabiinin haftada bir gün tatili faaliyet etmeleri mecburidir.
Madde 2 – Resmi devairle umumi, hususi, ticari ve reklamlar sınai herhangi bir müessesede müstahdemini ve ameleyi haftada altı günden fazla çalıştırmak memnudur.”
BU KANUN İŞÇİ ALEYHİNE SUİSTİMALE AÇIK
İşçi temsilcileri ‘suistimale açık düzenleme’ yorumunu yaptı. Bundan böyle işveren isterse işçiyi hafta sonu çalıştırıp iznini hafta içi kullandırabilecek.
Sendika uzmanlarının eleştiri ve uyarıları şöyle:
Düzenleme patrona
-Türkiye’de kayıtdışı çalıştırma çok yaygın. İş güvencesi zayıf. Şimdi işveren hafta sonu da işyerini açacak. İşveren işçiyi hafta sonu da çalıştırıp, hiç izin kullandırmayabilir. 7 gün çalıştırıp, mesai ücreti de ödemeyebilir. Yasaya aykırı ama bu nasıl denetlenecek? Hafta Reklamlar sonu açma izni almış mı almamış mı kim bakacak? Bunu önleyecek bir şey yok.
-Pazar günü okul olmadığı için bütün aile evde olacak. İşçi, pazar günü eşiyle, çocuğuyla dışarıya çıkacak, dolaşacak. Akrabalarını ziyaret edecek. Çünkü pazar tatil. Şimdi örneğin işçi pazar günü çalıştırılacak. İznini hafta içinde kullanması istenecek. Bu uygulama işçinin sosyal yaşamına da zarar verecek.
-Suistimale açık bir uygulama. “İşverenin maliyetini düşürüyorum” diye bu düzenlemeyi yapıyorlar. Amaç üretim olsun da… Peki işçinin hakları ne olacak? İşçi iznini kullanıyor mu, kullanmıyor mu kim denetleyecek? (Kaynak: Cumhuriyet)
