The Pazyryk Carpet -russia in the altai mountains of bc. 3. century Turkish carpet
Pazırık Halı -Rusya altay dağlarında M.Ö. 3. yüzyıla ait Türk halısı.St.Petersburg’ta Ermitaj müzesinde sergilenmektedir.Pazırık kurganları 1929 yılında Rus Arkeoloğ Rudenko Sergel Ivanovıch tarafından keşfedilmiştir.Pazırık kurganında bulunan tüm eserler özünü tabiattan alan canlı ve hareket dolu figürleriyle kendini göstermektedir..Türklere ait en eski kurganlar Pazırık ve Noin-Ula kurganlarıdır.
Arkaik insanlar, hiç bir şeyi gökyüzü ve gökyüzündeki döngüler ile ilişkilendirmeden yapmaz.
Tüm yaratılarının, mitolojilerinin ve sanat eserlerinin mutlaka “KOZMİK” bir anlamı vardır. Pazırık halısındaki sembolizm çok ilginçtir. Pazırık halısı (şimdiye kadar bulunan) dünyanın en eski halısıdır ve Gördes düğümü yani Türk düğümü ile dokunmuştur.
Türkler güneşi, geyik ve geyik boynuzlarıyla ilişkilendirir. Geyik boynuzları güneşin oklarına benzetilir ve güneşin alegorisidir.Geyik boynuzları her yıl yenilenir..dışı ergilliği temsil eder. At ise Türkler için “Ay” hayvanıdır. Kaşgari Atın Ay Hayvanı olduğunu ve alnındaki beyaz lekenin Ay için olduğunu söyler. Pazırık halısında geyiklerin sayısı güneş döngüsüne uygun biçimde, yani 24 tanedir bununda 24 Oğuz boyunu temsil ettiği söylenmektedir. Etrafındaki, Türk usulü kuyrukları bağlı olan at sembollerinin sayısı ise, ay döngüsüyle bağlantılı olarak 28 tanedir.
Türkler bu gökyüzü bilgisini, sembolizme uygun biçimde, ikonografik olarak şifrelemişlerdir.
Eski Türklerdeki öteki dünya anlayışında, bu iki hayvan Kağanlara ve Alplara yol gösterir ve cennete taşır. Türk ölü gömme geleneğinde Kağan ve Alplar, yeniden doğuş inancı bağlamında, Atlarıyla ve geyik boynuzlarıyla birlikte gömülür.Kurganlarda mezar odalarının tavanı keçe ve halılarla süslenmiştir.Atlar koşum takımlarıyla birlikte yerleştirilmiş olup başlarında maske vardır.
Halı mezarın su alması ve buz tutması nedeniyle sağlam kalmıştır.
