Bir Evlilik Kontratı
Karum-Kaniş (Kültepe) MÖ. 19. Yüzyıl. Eski Assur Dili
“La-qepum, Enisru’nun kızı Hatala’yı karılığa aldı. Memlekette (Anadolu) ikinci bir kadın (köle) almayacak. Şehirde (Assur) bir fahişe alacak. Eğer iki yıla kadar ona çocuklar doğuramazsa, o kadın bir cariye satın alacak. Bir erkek çocuk elde eder etmez canının istediği yere onu ücreti karşılığında satacak. Eğer La-qepum onu boşarsa 5 mine gümüş ödeyecek. Eğer Hatala onu boşarsa o (da) 5 mine gümüş ödeyecek. Dört şahit huzurunda.”
Akıllı ve ticaret erbabı olan Asurlular evlilikle ilgili sözleşmeyi yaparken;
-Doğum yapma yeteneğini esas almış 9.ay 10 günlük süre ye göre toplam da 2 yıl içinde doğum şartını koymuştur. Bu süre de çocuk doğurmayan kadın kısır olma ihtimalini cariye alabileceğini belirtmiştir. Erkek çocuk elde eder etmez cariyeyi istediği şekilde istediği yere satabilecektir.. Cariye satın alma hakkını kadına vermiş . Erkeke vermeyerek yeni bir akit ve sona erme hallerini ve riskini ortadan kaldırmış
-Erkek boşarsa tazminat bedelini öngörmüş
-Kadın boşarsa tazminat bedelini öngörmüş
-Boşanma halini de dört şahit huzurunda yapılmasını öngörmüş
Kadın hakkının Varlık dan nasıl yokluğa dönüştüğünü göstermesi açısından da önemlidir.
Asurlular daha önceki bir yazı da bahsetmiştik, Sürekli ticaret halinde oldukları için karlılıklarını olumsuz etkileyen yol vergilerini, ilk rüşveti vererek yol güzergahları daki krala ödenen bedelin daha düşük tutarını nöbetçi askerlere vermek sureti ile geçiş sağlamışlardır.. Tarihe ilk rüşvet verenler olarak geçmişlerdir..
